GUI TANG

ฝังเข็ม โรคทางอารมณ์ในเด็ก: ปรับสมดุลอารมณ์ สมาธิดี

15/10/2025

ฝังเข็ม โรคทางอารมณ์ในเด็ก: ปรับสมดุลอารมณ์ สมาธิดี

โรคทางอารมณ์ในเด็ก คือ กลุ่มภาวะที่เด็กมีความผิดปกติด้านอารมณ์ ความรู้สึก และพฤติกรรม จนส่งผลต่อการใช้ชีวิตประจำวัน การเรียน และความสัมพันธ์กับผู้อื่น โดยมักเป็นอาการที่เกิดขึ้นต่อเนื่องและรุนแรงกว่าปกติในวัยนั้นๆ หากผู้ปกครอง คุณพ่อ คุณแม่สังเกตเห็นว่าลูกๆ มีปัญหาบางอย่างเกิดขึ้น เราควรต้องให้ความใส่ใจอารมณ์และสุขภาพจิตของเด็กในแต่ละช่วงวัย

เข้าใจ "โรคทางอารมณ์ในเด็ก" ในมุมมองแพทย์แผนจีน

1.ช่วงวัยเด็กเล็ก

เช่น พูดช้า 1 ขวบครึ่งแล้ว แต่ยังไม่พูดเป็นคำ ไม่มีความหมาย อาจมีปัญหาการกิน การนอนที่แปรปรวนไปไม่เหมือนเดิม มุมมองแพทย์แผนจีน สาเหตุเกิดจากความบกพร่องแต่กำเนิด พลังของไตอ่อนแอ หรือภาวะทุพโภชนการหลังคลอด ชี่และเลือดอ่อนแอ ทำให้การเจริญเติบโตมีพัฒนาการช้ากว่าเด็กปกติ หรือเด็กบางคน ดื้อ ซน เอาแต่ใจมากเกินปกติ กรี๊ดร้อง ไม่ยอมเชื่อฟัง ร้องไห้เวลากลางคืนจากความกลัว สาเหตุเกิดจากม้ามถูกความเย็น หัวใจถูกความร้อน จนตกใจกลัว

2.ช่วงวัยเรียน

ปัญหาเกี่ยวกับการเรียน เช่น ไม่มีสมาธิ มีปัญหาการอ่าน การเขียน ทำให้ผลสอบคะแนนไม่ดี มีภาวะดื้อ ขัด ต่อต้าน ซนมาก ถูกแกล้ง เข้ากับเพื่อนไม่ได้ มีปัญหากับเพื่อนหรือครู ไม่ไปเรียน เด็กบางคนช่วงวัยเรียนอาจเสี่ยงซึมเศร้า วิตกกังวล ย้ำคิดย้ำทำ หรือ กลัวคนหรือสิ่งที่ไม่คุ้นเคย

3.ช่วงวัยรุ่น
มักเป็นปัญหาเรื่องพฤติกรรมเสี่ยงตามวัย เช่น การคบเพื่อน การติดโซเชียลมีเดีย ติดเกม ติดซื้อของออนไลน์ ใช้ยาเสพติด พฤติกรรมทางเพศไม่เหมาะสม หรืออาจเป็นเรื่องปัญหาทางอารมณ์ของวัยรุ่น เช่น ซึมเศร้า วิตกกังวล เป็นต้น

การรักษา “ฝังเข็ม” ของแพทย์แผนจีน

โดยหลักการรักษาโรคทางอารมณ์ในเด็ก หลักๆ จะรักษาด้วยการฝังเข็มและยาจีนควบคู่กัน

-ช่วยฟื้นฟูสมดุลระบบประสาท ปรับสมดุลอารมณ์ และจิตใจของเด็กได้อย่างปลอดภัยและเป็นธรรมชาติ ไม่ต้องพึ่งยาเคมี

-ลดอารมณ์พลุ่งพล่าน ฝังเข็มช่วยกระตุ้นจุดที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมอารมณ์

-ลดอาการวิตกกังวล ขี้กลัว ฝังเข็มช่วยกระตุ้นสารสื่อประสาท (serotonin, dopamine) แบบธรรมชาติ

-ฟื้นฟูระบบย่อยและภูมิคุ้มกัน ในเด็กเครียดง่าย มักมีอาการเบื่ออาหาร ปวดท้องบ่อย ท้องเสียหรือท้องผูก

-นอนหลับ สมาธิดี ฝังเข็มช่วยกระตุ้นการไหลเวียนเลือดไปยังสมอง

โดยการฝังเข็มในเด็ก ต้องอิงจากอายุ อาการ และความไวต่อการตอบสนองของร่างกายเด็ก ซึ่งแพทย์แผนจีนจะใช้เทคนิคที่ ปลอดภัย อ่อนโยน และใช้เวลาสั้นกว่าในผู้ใหญ่ โดยไม่ทำให้เด็กเจ็บหรือกลัว ทั่วไป (กรณีอาการไม่รุนแรง)

*ควรฝังเข็ม 1 ครั้ง / สัปดาห์ ใช้เข็มขนาดเล็กมาก เจ็บน้อยมากหรือไม่เจ็บเลย เมื่ออาการดีขึ้นแล้ว

จะค่อย ๆ ลดเหลือ 1–2 ครั้ง / เดือน เพื่อคงผลลัพธ์ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับการดูแลตนเองและปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์ผู้ทำการรักษาอย่างเคร่งครัดด้วยเช่นกัน

การป้องกันและดูแลเด็กที่มีโรคทางอารมณ์

1.เริ่มสร้างพลังใจ...จากครอบครัว

ผู้ปกครอง พ่อ แม่ เป็นบ้านที่สื่อสารอย่างสร้างสรรค์ จะช่วยให้เขามีพื้นฐานจิตใจที่มั่นคง เด็กจะรู้สึกปลอดภัยทางอารมณ์ และกล้าเผชิญโลกภายนอก

2.เข้าใจและยอมรับธรรมชาติของเด็ก

ผู้ปกครอง พ่อ แม่ เข้าใจความแตกต่างของเด็กแต่ละคน ให้โอกาสลูกเรียนรู้และเติบโตตามจังหวะของเขาเอง ไม่กดดันการเรียน หรือ คอยเปิดโลกการเรียนรู้ให้เด็กๆ ได้เกิดความสนใจ

3.เติมพลังใจผ่านคำชม
การเห็นคุณค่าในตัวลูก และให้คำชื่นชมเมื่อเขาทำได้ดี จะหล่อหลอมความภูมิใจในตนเอง และทำให้เขารู้สึกว่าตัวเองมีคุณค่า ลดความเสี่ยงต่อภาวะซึมเศร้า วิตกกังวล หรือ ความรู้สึกไร้ค่า ส่งผลไปยังการนอนหลับ การคุมอารมณ์ได้มั่นคงขึ้น

4.คุยเปิดใจกับเด็กๆ เป็นพื้นที่ปลอดภัยในการพูดคุย

การสื่อสารแบบเปิดใจ เป็นกุญแจสำคัญที่ช่วยให้เด็กไว้วางใจและกล้าแสดงความคิด ความรู้สึกของตัวเองออกมาอย่างเป็นธรรมชาติ เช่น ความกลัว ความเศร้า หรือความโกรธ กล้าขอความช่วยเหลือก่อนที่ปัญหาจะบานปลาย

5.พัฒนา "ทักษะจัดการอารมณ์" ให้เด็ก

เด็กจะเรียนรู้ว่า...